ترک ها ( CRACKS )

ترک ها  ( CRACKS )

تعریف

نا پیوستگی های صفحه ای ( دو بعدی ) ایجاد شده به وسیله پارگی فلز مبنا یا فلز جوش ، ترک خوردگی فلز جوش می تواند در شرایط خمیری ( ترک گرم ) یا وقتی که سرد است ( ترک سرد ) پیش آید .

بعضی از انواع معمول ترک عبارتند از :

ترک چاله :

نا توانی در پر کردن تورفتگی چاله ی انتهای جوش ، عمدتا موجب ترک گرم می شود . تنشهای انقباضی و کافی نبودن فلز جوش در چاله ، موجب ترک چاله می گردد .

ترک زیر مهره ای :

ترک سرد است که معمولا در منطقه تاثیر حرارت زوج فلز قرار دارد .

ترک طولی :

 معمولا پدیده ترک گرم است که در طول پیشروی می کند .

علت های اصلی :

֎ نادرستی دستورالعمل ها و فنون جوشکاری یعنی مواد مصرفی یا شدت جریان اشتباه ، پیش گرم ناکافی و غیره

֎ اندازه جوش ممکن است برای قطعات جوش شونده کم باشد .

֎ فلز مبنا ممکن است کربن بالا داشته باشد ( بیشتر از 45/0 درصد )

֎ فلزاتی که دارای درصد گوگرد یا فسفر زیاد باشند ، به آسانی ترک می خورند ، بنا براین الکترود های کم هیدروژن توصیه می شوند .

انواع ترک :

◄ ترک چاله               ◄ ترک رویه                  ◄ ترک منطقه تاثیر حرارت                  ◄ پارگی سراسری

◄ ترک طولی             ◄ ترک ریشه                  ◄ ترک سطحی                                 ◄ ترک گلوئی

◄ ترک پنجه              ◄ ترک عرضی                ◄ ترک زیر مهره ای                          ◄ ترک فصل مشترک

◄ ترک فلز جوش

 جوش و فلز بدنه زمانی ترک می خورند که تنش های موضعی از مقاومت تسلیم فلز بیشتر شوند . ترک خوردگی همواره با افزایش تنش در نزدیکی نا پیوستگی های  جوش و فلز بدنه یا نزدیک شیار های مکانیکی که در طرح اتصال پیش بینی شده اند همراه است . پس ماند تنش ها و هیدروژن شکننده از عللی هستند که اکثرا به عنوان علل ترک خوردن ذکر شده اند .

ترک های ناشی از جوشکاری که ذاتا شکننده هستند در مرزهای ترک ، تغییر شکل دائمی کمی نشان می دهند .

ترک ها به دو دسته گرم و سرد تقسیم می شوند . ترک گرم در خلال انجماد مذاب شکل می گیرد و ترک سرد بعد از اینکه انجماد کامل شد شروع می شود .

ترک های سرد که بعضا به ترک های تاخیری معروفند با هیدروژن شکننده ارتباط خاصی دارند . ترک های گرم در مرز دانه ها منتشر می شوند ولی ترک های سرد هم در مرزدانه ها و هم از میانه انها گذشته و گسترش می یابند .

محل استقرار ترک ها  ( CARCK ORIENTATION )

ترک ها بسته به امتدادشان طولی یا عرضی خوانده میشوند . وقتی ترک موازی محور جوش باشد ، صرف نظر از اینکه آیا ترک مرکزی در جوش است یا در پنجه  ( TOE CRACK )  در ناحیه #حرارت دیده ، ترک طولی است . ترک های عرضی عمود بر محور جوش هستند . ابعاد این ترک ها محدود می باشد و کاملا در #فلز جوش جای میگیرند و یا اینکه از فلز جوش به درون #ناحیه ای از فلز مبنا که به شدت حرارت دیده و احیانا خود فلز مبنا رسوخ می نماید .

 

ترک طولی  ( LONGITUDINAL CRACK )

در فرایند های جوشکاری زیر پودری که معمولا همراه با سرعت زیاد می باشند به چشم می خورند و گاهی #تخلخل که در ظاهر جوش قابل رویت نیست در آنها روی می دهد .

ترک های طولی در جوش های کوچک و کم #حجم بین قسمتهای حجیم و بزرگ ناشی از نرخ سرد شدن زیاد و مهار کردن #قطعات است .

ترک عرضی  ( TRANSVERS CRACK )

بیشتر ناشی از اعمال تنشهای فشاری و عمودی بر جوشی که زیاد فروپذیر نیست ، می باشد .

ترک چاله جوش  ( CRATER CRACK )

زمانی اتفاق می افتد که #جوشکاری به درستی و خوب به پایان نرسد . اگر چه شاید انها شکل دیگری داشته باشند ولی به نام ترک های ستاره ای معروفند . در ترک های #چاله جوش که سطحی هستند ترک های گرم سوراخی مشبک شبیه ستاره درست می کنند .

ترک گلوئی  ( THROAT CRACK )

 ترک های طولی هم جهت با محور جوش در روی سطح آن هستند . آنها نه همیشه ولی اکثرا جزو ترک های گرم به حساب می آیند .

ترک پنجه  ( TOE CRACK )

جزو ترک های سردند . آنها از دامنه جوش جایی که تنش ها ی فشاری متمرکزند ، شروع شده و گسترش می یابند . آنها نه همیشه ولی اکثرا جزو ترک های گرم به حساب می آیند .

ترک ریشه  ( ROOT CRACK )

 ترک های طولی در ریشه #جوش یا در زیر سطح جوش می باشند . آنها هم به صورت #سرد و هم #گرم تشکیل میشوند .

ترک منطقه تاثیر حرارت و زیرمهره ای  ( UNDER BEAD AND HEAT AFFECTED ZONE CRACK )

 ترک های سردی هستند که در #منطقه تاثیر حرارت بوجود می آیند . کوتاه هستند ولی می توانند بهم #متصل شده و ترک متوالی تشکیل دهند . #ترک های زیر مهره ای وقتی خطر جدی به حساب می آیند که سه عامل :

① #هیدروژن

② ریز ساختاری که انعطاف پذیری کمی دارد

③ پسمانده زیاده از حد تنش در #محیط وجود داشته باشند

این #ترک ها هم به صورت #طولی و هم عرضی یافت می شوند . آنها به فواصل معین در زیر #جوش و همچنین در روی #مرز دانه ها در منطقه تاثیر #حرارت جایی که پس ماند #تنش ها حداکثر است دیده می شوند .