فصل سوم ( بخش دو ) :

ﻣﻨﺤﻨﯽ وﻟﺖ آﻣﭙﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺟﻮﺷﮑﺎري:

دو ﻧﻮع ﻧﻤﻮدار وﻟﺖ – آﻣﭙﺮ در دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎي ﺟﻮﺷﮑﺎري ﺑﮑﺎر ﻣﯽ رود.

اﻟﻒ( ﻧﻤﻮدار وﻟﺖ – آﻣﭙﺮ ﻧﺰوﻟﯽ )ﺷﺪت ﺟﺮﯾﺎن ﺛﺎﺑﺖ(

ب- ﻧﻤﻮدار وﻟﺖ – آﻣﭙﺮ از ﻧﻮع وﻟﺘﺎز ﺛﺎﺑﺖ

ﻧﻤﻮدار وﻟﺖ آﻣﭙﺮ ﻧﺰوﻟﯽ : ( Constant Current  or c.c )

نمودار ولت آمپر در دستگاه های  SMAW ،  TIG  و PAW  پلاسما از نوع نزولی می باشند . در این دستگاه ها با تغییرات طول قوس توسط جوشکار ، مقاومت قوس تغییر نموده و باعث نوسانات در ولتاژ و آمپر می گردد . 

ﻧﻤﻮدار وﻟﺖ – آﻣﭙﺮ از ﻧﻮع وﻟﺘﺎژ ﺛﺎﺑﺖ :  ( Constant Voltage or C.V  ) 

دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﺟﻮﺷﮑﺎري SAW ، GMAW و FCAW از ﻧﻮع وﻟﺘﺎژ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. در اﯾﻦ دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻃﻮل ﻗﻮس ﺳﺮﯾﻌﺎً ﺟﺒﺮان ﺷﺪه و ﻗﻮس اﺛﺮ ﺧﻮد ﺗﻨﻈﯿﻤﯽ دارد.

ﻧﮑﺘﻪ : در اﯾﻦ دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎ وﻟﺘﺎژ از روي دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه و آﻣﭙﺮاژ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺳﯿﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺳﯿﻢ آﻣﭙﺮ زﯾﺎد ﺷﺪه و ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ آن آﻣﭙﺮ ﮐﻢ ﻣﯽ ﮔﺮدد.

ﻗﻮس اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ: 

ﺧﺎﻟﯽ ﺷﺪن ﺑﺎر اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ در ﻣﯿﺎن ﮔﺎز ﯾﻮﻧﯿﺰه ﺷﺪه ، ﻗﻮس اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. اﯾﻦ ﮔﺎز ﯾﻮﻧﯿﺰه ﺷﺪه ﺑﻪ ﭘﻼﺳﻤﺎ ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ.

ﯾﻮﻧﯿﺰاﺳﯿﻮن : 

ﮔﺎزﻫﺎ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﺎدي ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺪﯾﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﺴﯿﺘﻪ را ﻧﺪارﻧﺪ وﻟﯽ اﮔﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺮارت زﯾﺎد و ﺣﻮزه اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮﻧﺪ ﺗﺠﺬﯾﻪ ﺷﺪه و ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﯾﻮﻧﯿﺰه ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ. ﮔﺎزﻫﺎ ﭘﺲ از ﯾﻮﻧﯿﺰه ﺷﺪن ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺪاﯾﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﺴﯿﺘﻪ را ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.

ﺷﺮوع ﻗﻮس:

ﻗﻮس اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ در اﺛﺮ ﺗﻤﺎس ﻗﻄﻌﻪ ﮐﺎر ﺑﺎ اﻟﮑﺘﺮود، ﺷﺮوع ﻣﯽ ﺷﻮد. #اﺗﺼﺎل ﮐﻮﺗﺎه در ﻟﺤﻈﻪ اي ﮐﻮﺗﺎه ﺑﻮﺟﻮد ﻣﯽ آﯾﺪ و ﻣﺴﺌﻮل اﯾﺠﺎد داﻧﺴﯿﺘﻪ ﺑﺎﻻ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﻤﺎس اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻬﺖ ﻓﺎز #ذوب ﺷﺪه و ﺑﺨﺎرات ﻓﻠﺰي ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﯾﻮﻧﯿﺰاﺳﯿﻮن ، ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺷﺮوع ﻣﯽ ﺷﻮد. درﺟﻪ ﺣﺮارت در ﻣﯿﺎﻧﻪ ﻗﻮس در ﺣﺪود 6000 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

ﻧﮑﺘﻪ: درﺟﻪ ﺣﺮارت در ﻗﻄﺐ ﻣﺜﺒﺖ ، ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﻗﻄﺐ ﻣﻨﻔﯽ اﺳﺖ.

وﻟﺘﺎژ ﻣﺪار ﺑﺎز:

اﮔﺮ دﺳﺘﮕﺎه ﺟﻮﺷﮑﺎري روﺷﻦ ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻤﻞ ﺟﻮﺷﮑﺎري اﻧﺠﺎم ﻧﺸﻮد، ﺑﻪ اﺧﺘﻼف ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺧﺮوﺟﯽ دﺳﺘﮕﺎه ﮐﻪ در ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺣﺪ ﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، وﻟﺘﺎژ ﻣﺪار ﺑﺎز ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد. وﻟﺘﺎژ ﻣﺪار ﺑﺎز در ﺟﺮﯾﺎن DC ، ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻤﺘﺮ از 100 وﻟﺖ و در ﺟﺮﯾﺎن AC ﮐﻤﺘﺮ از 68 وﻟﺖ ﺑﺎﺷﺪ. ) ﺑﺎﻻ ﺑﻮدن وﻟﺘﺎژ ﻣﺪار ﺑﺎز ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽ ﺷﻮد ﻗﻮس ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ ﺑﺮﻗﺮار ﺷﻮد(.

وﻟﺘﺎژ اﺗﺼﺎل ﮐﻮﺗﺎه :

ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻮرد ﮐﺮدن ﻧﻮك اﻟﮑﺘﺮود ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮐﺎر #وﻟﺘﺎژ ﺳﺮﯾﻌﺎً اﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺻﻔﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد و آﻣﭙﺮ ﺑﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺣﺪ ﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽ رﺳﺪ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﻋﻤﻞ اﺗﺼﺎل ﮐﻮﺗﺎه ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﺮاي ﻣﺪﺗﯽ اداﻣﻪ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ ، اﻣﮑﺎن آﺳﯿﺐ دﯾﺪن ﺳﯿﻢ ﭘﯿﭻ ﻫﺎ و ﻣﺪارات داﺧﻠﯽ دﺳﺘﮕﺎه وﺟﻮد دارد.

وﻟﺘﺎژ ﻣﺪار ﺑﺴﺘﻪ )وﻟﺘﺎژ ﻗﻮس:(

وﻗﺘﯽ ﻗﻮس اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽ ﺷﻮد ، ﺑﻪ وﻟﺘﺎژ ﺑﯿﻦ ﻧﻮك اﻟﮑﺘﺮود و ﺳﻄﺢ ﮐﺎر ، وﻟﺘﺎژ ﻗﻮس ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﻘﺪار آن ﺑﯿﻦ 10 اﻟﯽ 44 وﻟﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

ﻧﺤﻮه ﺑﺮﻗﺮاري ﻗﻮس در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ:

• ﺑﺮاي ﺑﺮﻗﺮاري ﻗﻮس در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻗﻮس اﻟﮑﺘﺮود دﺳﺘﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻤﺎس اﻟﮑﺘﺮود ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮐﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد. در ﺑﻌﻀﯽ از دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎ از ﺳﯿﺴﺘﻢ  ( Hot Start  ) اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد. در اﯾﻦ روش در ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻮك اﻟﮑﺘﺮود ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮐﺎر آﻣﭙﺮي 1/5 ﺑﺮاﺑﺮﺣﺎﻟﺖ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه اﻋﻤﺎل ﺷﺪه و ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺑﺮﻗﺮاري ﻗﻮس، آﻣﭙﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺣﺪ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه ﻣﯽ رﺳﺪ.

 

• در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﻣﯿﮓ ، ﻣﮓ و ﻓﻼﮐﺲ ﮐﻮرد ﭼﻮن ﻗﻄﺮ ﺳﯿﻢ ﺟﻮش ﻣﺼﺮﻓﯽ ﻧﺎزك ﺑﻮده و آﻣﭙﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻮك ﺳﯿﻢ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮐﺎر، #ﺳﯿﻢ ذوب ﺷﺪه و ﻗﻮس ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد.

 

• در ﺟﻮش ﮐﺎري TIG از ﺳﯿﺴﺘﻢ ( ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻ)  (HF) و ﻗﻮس ﺗﻤﺎﺳﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ

رﯾﺰي ﺷﺪه ( TIG Lift ) اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد.

 

ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎي ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ ﺑﺎﻻ HF: 

در ﺟﻮش ﮐﺎري TIG در اﺛﺮ ﺑﺮﺧﻮرد ﻧﻮك اﻟﮑﺘﺮود ﺗﻨﮕﺴﺘﻨﯽ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮐﺎر، اﻣﮑﺎن آﻟﻮدﮔﯽ ﻓﻠﺰ ﺟﻮش ﺑﻪ ﺗﻨﮕﺴﺘﻦ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﻋﯿﻮب #ﺟﻮﺷﮑﺎري ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺑﺮاي رﻓﻊ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﺳﯿﺴﺘﻢ وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﻻ در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﯿﻦ ﻧﻮك اﻟﮑﺘﺮود ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮐﺎر ﺟﺮﻗﻪ زده و ﻣﺤﯿﻂ ﮔﺎزي را ﯾﻮﻧﯿﺰه ﻧﻤﻮده و اﻣﮑﺎن ﺑﺮﻗﺮاري ﻗﻮس را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ . وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﻻ ﺧﻄﺮ #ﺑﺮق ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ ﺑﺮاي ﺟﻮﺷﮑﺎري در ﭘﯽ دارد. ﺑﺮاي رﻓﻊ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ #ﻓﺮﮐﺎﻧﺲ #ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺘﻨﺎوب #وﻟﺘﺎژ ﺑﺎﻻ را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ .

ﯾﮑﯽ از اﺷﮑﺎﻻت ﺳﯿﺴﺘﻢ HF، ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻧﻮﯾﺰ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ، CNC و رﺑﺎﺗﯿﮏ را ﻣﺨﺘﻞ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﻣﺤﻠﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﻓﻮق در ﺣﺎل ﮐﺎر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺳﯿﺴﺘﻢ  HR  را ﺑﮑﺎر ﺑﺮد.

 

ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺮﻗﺮاري ﻗﻮس ﺑﻪ روش ﺗﻤﺎﺳﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺷﺪه : ( Lift Arc  ) 

ﺑﺮاي رﻓﻊ ﻣﺸﮑﻞ ﺳﯿﺴﺘﻢ HF و روش ﺗﻤﺎس ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﮐﻪ اﻣﮑﺎن آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎ #ﺗﻨﮕﺴﺘﻦ وﺟﻮد دارد، از روش ﺑﺮﻗﺮاري #ﻗﻮس ﺑﻪ روش ﺗﻤﺎﺳﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺷﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد. ﻧﺤﻮه ﺑﺮﻗﺮاري ﻗﻮس ﻣﺎﻧﻨﺪ روش ﺗﻤﺎﺳﯽ در اﻟﮑﺘﺮود دﺳﺘﯽ ﺑﻮده وﻟﯽ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ در ﻟﺤﻈﻪ ﺗﻤﺎس ﻧﻮک #اﻟﮑﺘﺮود ﺗﻨﮕﺴﺘﻨﯽ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮐﺎر ، دﺳﺘﮕﺎه آﻣﭙﺮ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻤﯽ در ﺣﺪود 10-15 #آﻣﭙﺮ اﻋﻤﺎل ﻧﻤﻮده و ﭘﺲ از ﺑﺮﻗﺮاري ﻗﻮس و اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﻮك اﻟﮑﺘﺮود ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﮐﺎر آﻣﭙﺮ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺣﺪ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪه ﻣﯽ رﺳﺪ. اﯾﻦ روش ﺑﺎﻋﺚ #ﻧﻮﯾﺰ و آﻟﻮدﮔﯽ #ﺗﻨﮕﺴﺘﻨﯽ ﻧﻤﯽ ﮔﺮدد .